Αναρωτιέστε τι είναι τα λειτουργικά τρόφιμα; Η απάντηση σε έξι καίρια ερωτήματα…

Τι ορίζεται, ως λειτουργικό τρόφιμο;
Ως ορισμό των λειτουργικών τροφίμων μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτόν που έδωσε η Επιτροπή Λειτουργικής Επιστήμης Τροφίμων στην Ευρώπη FUFOSE, η οποία έχει συσταθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σχετικά αναφέρει ότι λειτουργικά τρόφιμα «είναι αυτά που πέρα από την επαρκή διατροφική δράση τους, αποδεικνύουν ικανοποιητικά ότι επηρεάζουν ευεργετικά μία ή περισσότερες από τις βασικές λειτουργίες του οργανισμού κατά τέτοιο τρόπο που να βελτιώνει την κατάσταση υγείας και ευεξίας ή να μειώνει τον κίνδυνο εκδήλωσης ασθενειών». Σε αυτό το σημείο πρέπει να διευκρινιστεί ότι για να επιτευχθεί η θετική δράση στον οργανισμό μας δεν σημαίνει πως όλα τα συστατικά ενός λειτουργικού τροφίμου είναι υπεύθυνα για την ευεργετική ιδιότητά του… Μπορεί να ευθύνονται ένα ή περισσότερα συστατικά και σε συγκεκριμένη δοσολογία, ώστε να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Παραδείγματα στην ελληνική αγορά:

Ένα λειτουργικό τρόφιμο (π.χ γάλα εμπλουτισμένο με φυτικές ίνες) θεωρείται καλύτερο από την πρωτογενή τροφή, που περιέχει πολλές φυσικές ίνες, όπως κάποιο φρούτο ή λαχανικο;
Όχι, σε καμία περίπτωση. Η πρώτη επιλογή παραμένει πάντα η πρωτογενής τροφή. Η αρχική σύσταση του διαιτολόγου σε κάποιον που δεν παίρνει τις πρέπουσες φυτικές ίνες (επειδή δεν τρώει τα φρούτα, τα δημητριακά ολικής άλεσης και τα λαχανικά που πρέπει), δεν είναι να προτείνει γάλα ή γιαούρτι με φυτικές ίνες, αλλά τρόπους με τους οποίους θα μπορέσει να εισάγει στην καθημερινότητά του τις πρωτογενείς τροφές που δεν έτρωγε προηγουμένως. Από εκεί και πέρα, το συγκεκριμένο λειτουργικό τρόφιμο είναι απλά μια εναλλακτική, η οποία διευρύνει τον κύκλο εκείνων των τροφίμων που μπορεί να συμβάλλουν στην κάλυψη των αναγκών μας σε φυτικές ίνες.

Είναι επικίνδυνα τα λειτουργικά τρόφιμα;
Αν και τα λειτουργικά τρόφιμα θεωρούνται γενικώς ασφαλή, σε περιπτώσεις κατανάλωσής τους από μη υγιείς ενήλικες καλό είναι να ενημερώνεται ο θεράπων ιατρός. Για παράδειγμα, άτομα με προβλήματα στους νεφρούς ενδέχεται πλούσιες σε κάλιο. Επίσης, άτομα που ακολουθούν αντιπηκτική αγωγή πρέπει να είναι προσεκτικά με τα τρόφιμα που είναι εμπλουτισμένα με Ω-3 λιπαρά.

Πότε θα συμβουλεύατε κάποιον να πάρει ένα λειτουργικό τρόφιμο;
Η κάθε περίπτωση είναι εξατομικευμένη. Δεν θα προτείνω μαργαρίνη με φυτικές στερόλες ή στανόλες για το πρωινό ενός ατόμου που θέλει να μειώσει τη χοληστερόλη του και μέχρι τώρα έπινε άπαχο γάλα με νιφάδες βρώμης. Εάν όμως έτρωγε φρυγανιές με βούτυρο και μέλι, τότε θα του πρότεινα να αντικαταστήσει το βούτυρο με τη συγκεκριμένη εμπλουτισμένη μαργαρίνη.

Ενδέχεται τα λειτουργικά τρόφιμα να παραπλανούν τον καταναλωτή;
Το βέβαιο είναι πως όλοι μας πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί, να ενημερωνόμαστε από ειδικούς και να μη γινόμαστε έρμαια της διαφήμισης. Για παράδειγμα, αν που θέλει να εμπλουτίσει τη διατροφή του με κάλιο για να υποβοηθήσει την αρτηριακή πίεσή του, δεν χρειάζεται να ψάχνει για «λειτουργικούς» χυμούς εμπλουτισμένους με κάλιο… Αρκεί να καταναλώσει μια μεγάλη μπανάνα ή δύο χούφτες ξερά βερίκοκα…