Στην Αμφιθέα της Λάρισας βρίσκεται το τελευταίο τσελιγκάτο της Θεσσαλίας. Εκεί βόσκουν ελεύθερα πρόβατα της σπάνιας αυτόχθονης καλαρρύτικης φυλής.
Η ιστορία για το Κονάκι Φασούλα ξεκινά το 1915, όταν οι αδερφοί Σπύρος και Ηλίας Φασούλας αγοράζουν την έκταση και εγκαθίστανται στην περιοχή με άλλες 27 οικογένειες, μέλη του ίδιου τσελιγκάτου. Σήμερα, 103 χρόνια μετά, την παράδοση της οικογένειάς του συνεχίζει ο Ιωάννης Μπαζάκης, που με πείσμα και πάθος για τη δουλειά του έχει αναλάβει να διασώσει το απειλούμενο με εξαφάνιση καλαρρύτικο πρόβατο. «Αισθανόμουν ηθική υποχρέωση στους προγόνους μου να συνεχίσω τη διάσωση της φυλής. Έτσι, ολοκληρώνοντας τις σπουδές μου στις χρηματοοικονομικές εφαρμογές το 2008, γύρισα στο κτήμα με όρεξη να ασχοληθώ με τον πρωτογενή τομέα. Το ποίμνιο μας τότε αριθμούσε 250 πρόβατα και σήμερα ξεπερνούν τα 1.000».
Ηθική εκτροφή με εξαιρετικά αποτελέσματα
Ο συνολικός πληθυσμός της φυλής είναι πανελλαδικά περί τα 5.000 ζώα και ελάχιστοι είναι οι εκτροφείς που διατηρούν καθαρή τη φυλή χωρίς διασταυρώσεις που να επηρεάζουν αρνητικά το γάλα και το κρέας. Ο Γιάννης Μπαζάκης, πράος, ενημερωμένος και φύσει αισιόδοξος, δεν θεωρεί ότι υπάρχουν αξεπέραστες δυσκολίες σε ένα επάγγελμα που κάνει με μεράκι. Έχει μάλιστα καθιερώσει ένα ηθικό μοντέλο εκτροφής, με σεβασμό αρχικά στα ζώα του και στη συνέχεια στους καταναλωτές.
«Η εκτροφή είναι απολύτως καθετοποιημένη, από την παραγωγή ζωοτροφών με βιολογικό χαρακτήρα, μέχρι την τελική διάθεση των προϊόντων. Τον χειμώνα τα πρόβατα ζουν ελεύθερα στα λιβάδια του κτήματος και τους θερινούς μήνες μετακινούνται σε δημοτικά λιβάδια της οροσειράς των Τζουμέρκων, λίγο πιο ψηλά από το χωριό Καλαρρύτες. Μάλιστα, εκείνη την περίοδο ακολουθούν αποτοξινωτική διατροφή, βόσκοντας αρωματικά φυτά της περιοχής. Αυτό το μοντέλο εκτατικής εκτροφής (ελευθέρας βοσκής), απαλλαγμένο από γενετικά τροποποιημένες τροφές, είναι που εξασφαλίζει κρέας και γάλα υψηλής διατροφικής αξίας που μπορεί να καταναλωθεί άφοβα».
Καινοτομία της φύσης
Η υψηλή διατροφική αξία του καλαρρύτικου προβάτου βέβαια δεν έχει να κάνει μόνο με την εκτροφή, καθώς η ίδια η φυλή έχει χαρακτηριστικά που την ξεχωρίζουν έναντι άλλων. Σύμφωνα με έρευνα του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, το κρέας έχει υψηλότερη ποσότητα ενδομυϊκού λίπους, χαμηλότερη χοληστερόλη, υψηλότερη ποσότητα λεκιθίνης και ιδανική αναλογία ω3 και ω6 λιπαρών οξέων. Επιπλέον, σε διαγωνισμό γευσιγνωσίας στις Βρυξέλλες, το 1998, διακρίθηκε ως πιο γευστικό και τρυφερό ανάμεσα σε 9 άλλες αυτόχθονες φυλές της Ε.Ε.. «Ουσιαστικά απολαμβάνεις την πλούσια γεύση του αρνιού με οφέλη που βρίσκεις στο ερίφιο».
Εξαιρετικά ποιοτικά στοιχεία έχει και το γάλα, αν και η μεγαλύτερη ζήτηση αφορά στο κρέας. «Χρειάζεται μια περίοδο ανάπτυξης του ζώου μέχρι να μπει στο στάδιο κοπής. Πρέπει να πλησιάσει την ενηλικίωση για να αρωματιστούν σωστά τα κύτταρα από τα φυτά του κτήματος προκειμένου να συζητάμε για κάτι ξεχωριστό. Αυτό που πρέπει να αναζητά ο κόσμος είναι το ζυγούρι που δίνει κοπές πιο ποιοτικές», σημειώνει ο ίδιος.
Το όνειρο δημιουργίας ομάδας παραγωγών
Στόχος του Γιάννη Μπαζάκη είναι να αναδειχθεί το κρέας του καλαρρύτικου προβάτου ως ξεχωριστό ελληνικό brand, ανάλογο του Kobe για την Ιαπωνία, που θα μπορούσε να συνεισφέρει και στο ΑΕΠ της χώρας. Μια ομάδα παραγωγών αυξάνει τη διαπραγματευτική δύναμη των εκτροφέων της καλαρρύτικης φυλής και ο ίδιος καταβάλλει αγώνα για να πετύχει τη σύστασή της.
info
Κονάκι Φασούλα, Αμφιθέα Λάρισας, τηλ.: 6940 590129. Το κτήμα είναι επισκέψιμο Κυριακές, κατόπιν συνεννόησης.
Ήξερες ότι;
Το καλαρρύτικο προέκυψε ως διασταύρωση του ηπειρώτικου προβάτου με τη φυλή Comisana της Σικελίας, ζώα της οποίας εισήχθησαν από εμπόρους του χωριού Συράκκο Ιωαννίνων τον 18ο αιώνα. Σκοπός τους, η παραγωγή μαλλιού καλύτερης ποιότητας και ποσότητας. Συναντάται κυρίως στους νομούς της Ηπείρου και της Θεσσαλίας, είναι μικρόσωμο, λιτοδίαιτο και καλά προσαρμοσμένο στο ορεινό περιβάλλον. Έχει χαρακτηριστικό ομοιόμορφο ερυθρό χρωματισμό στο πρόσωπο, πολύ δυνατά πόδια και μαλλί πυκνό και απαλό.
