Τι θα λέγατε να ξεκινήσετε να κάνετε κομποστοποίηση στα σκουπίδια σας; Τα λουλούδια και τα φυτά στη βεράντα, ο κάδος των απορριμάτων αλλά και ολόκληρος ο πλανήτης θα σας ευγνωμονούν.

Έχει τύχει σε όλους μας, ιδιαίτερα όταν έχουμε τον κάδο με τα σκουπίδια μέσα στην κουζίνα, στο ντουλάπι κάτω από το νεροχύτη, να μας έρχεται μια απαίσια μυρωδιά σάπιου φαγητού ή ‒ακόμη χειρότερα‒ να πηγαίνουμε να αδειάσουμε τη σακούλα με τα σκουπίδια και να στάζουν παντού βρομερά ζουμιά. Καταλαβαίνετε τι εννοώ; Μπλιαχ!

Υπάρχει τρόπος να μην ξανασυναντήσουμε αηδιαστικά ζουμιά στην κουζίνα και να μην ξαναμυρίσουμε σκουπίδια σε αυτόν το χώρο; Υπάρχει! Και μάλιστα είναι ιδιαίτερα φιλικός προς το περιβάλλον· λέγεται κομποστοποίηση.

Η κομποστοποίηση είναι μια απολύτως εύκολη και φυσική διαδικασία η οποία μετατρέπει τα οργανικά υλικά σε μια ουσία με σκούρο χρώμα που μοιάζει πολύ με λίπασμα. Την ουσία αυτή την ονομάζουμε συνήθως κομπόστ ή βελτιωτικό εδάφους και έχει πολλά οφέλη τόσο για το σπίτι μας όσο και για το περιβάλλον.

Για να μάθουμε περισσότερα για αυτή την εξαιρετικά ωφέλιμη διαδικασία αναζητήσαμε τις συμβουλές στο βιβλίο «Waste Not» της Erin Rhoads που παρουσιάζει διάφορους πρακτικούς τρόπους για να περιορίσουμε τα σκουπίδια μας και να βοηθήσουμε τον πλανήτη. Το μόττο της συγγραφέως είναι εξάλλου «οι μικρές κινήσεις μπορούν να κάνουν τη μεγάλη διαφορά».

Γιατί να κάνουμε κομποστοποίηση;
Η κομποστοποίηση είναι ένας τρόπος ανακύκλωσης των οργανικών αποβλήτων, που δεν μπορούμε να βάλουμε στους μπλε κάδους ανακύκλωσης ‒οι μελέτες δείχνουν ότι αποτελούν το 35% με 40% των οικιακών απορριμάτων.

Όταν κομποστοποιούμε τα τρόφιμα, αυτά αυτομάτως παύουν να είναι απλά σκουπίδια και μετατρέπονται σε ιδανικό λίπασμα για το έδαφος. Τα μη επεξεργασμένα τρόφιμα που παίρνουμε από τη φύση είναι μέρος του κύκλου της ζωής. Μια φλούδα από πορτοκάλι σιγά-σιγά θα διαλυθεί στο έδαφος και θα γίνει τροφή για έντομα, σκουλήκια και λοιπά ζωύφια. Τα θρεπτικά της συστατικά θα μεταφερθούν στο έδαφος και θα βελτιώσουν κατά πολύ την ποιότητά του (εξού και η ονομασία βελτιωτικό εδάφους).

Το κομπόστ είναι ίσως το καλύτερο λίπασμα που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στον κήπο, στις γλάστρες της βεράντας και στα φυτά εσωτερικού χώρου για να τα δούμε να «ανθίζουν».

Αν κάνουμε κομποστοποίηση, δεν θα γεμίζουμε τις χωματερές της χώρας με τόνους σκουπιδιών, που θα μπορούσαν να έχουν ανακυκλωθεί και δεν θα χρησιμοποιούμε χημικά λιπάσματα που ενισχύουν την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Ταυτόχρονα, η ίδια η διαδικασία θα δώσει τέλος στα βρομερά σκουπίδια, αφού αν δεν ρίξουμε απορρίμματα τροφίμων στον κάδο, δεν θα υπάρχει εκεί τίποτε σάπιο για να μυρίσει άσχημα. Με λίγα λόγια, πρόκειται για μια διαδικασία από την οποία βγαίνουν όλοι κερδισμένοι: εμείς, τα φυτά μας, η τσέπη μας και το περιβάλλον.

Πώς γίνεται η κομποστοποίηση στο σπίτι
Δεν είναι δύσκολο να κάνουμε κομποστοποίηση στο σπίτι αφού πρόκειται για μια φυσική διαδικασία. Χρειάζεται ωστόσο να έχουμε αποφασιστικότητα και υπομονή και να προμηθευτούμε έναν απλό κάδο κομποστοποίησης που θα τοποθετήσουμε έξω στον κήπο ή στο μπαλκόνι.

Στη συνέχεια το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να επιλέγουμε προσεκτικά τα υπολείμματα των τροφών, να τα ρίχνουμε μέσα στον κάδο και να περιμένουμε. Η φύση και οι διάφοροι μικροοργανισμοί θα κάνουν τη δουλειά τους και στη θέση των άχρηστων απορριμμάτων θα έχουμε ένα ιδιαίτερα χρήσιμο και πλούσιο λίπασμα.

Τι μπορεί να μπει στον κάδο κομποστοποίησης
Τα οργανικά απορρίμματα χωρίζονται συνήθως δύο μεγάλες κατηγορίες: την πράσινη και την καφέ.

Τα πράσινα υπολείμματα
Είναι τα υπολείμματα φρούτων και λαχανικών (κοτσάνια, φύλλα, φλούδες, κουκούτσια κλπ), οι σπόροι δημητριακών, το αλεύρι και το ρύζι, το ψωμί, τα υπολείμματα από το τσάι και τον καφέ, τα διάφορα άνθη και μαλακά φύλλα από τον κήπο και τις γλάστρες, τα κομμένα χορτάρια και γκαζόν, τα διάφορα ζιζάνια και αγριόχορτα και οι κοπριές από τα φυτοφάγα ζώα (αγελάδα, πρόβατο, κοτόπουλο, κουνέλι).

Τα καφέ υπολείμματα
Είναι πιο συμπαγή από τα πράσινα. Πρόκειται για τα ξερά φύλλα και τα κλαδιά από τον κήπο, το άχυρο, τα πριονίδια και τα ροκανίδια, το χαρτί από ακατέργαστο χαρτοπολτό (αυγοθήκες, χαρτόνια, χαρτοσακούλες), τα τσόφλια των αυγών, η στάχτη από τα ξύλα, οι ξηροί καρποί και τα τσόφλια τους και τα κουκούτσια της ελιάς.

Τι δεν μπορεί να μπει στον κάδο της κομποστοποίησης
Υπάρχουν ορισμένα οργανικά οικιακά απόβλητα που είναι απαγορευτικό να μπουν στον ειδικό κάδο γιατί θα μπλοκάρουν την όλη διαδικασία. Αυτά είναι όλα τα είδη κρέατος, καθώς και τα γαλακτοκομικά προϊόντα επειδή προσελκύουν παράσιτα, όλες οι λιπαρές ουσίες και τα λάδια και τα επεξεργασμένα γυαλιστερά χαρτιά και χαρτόνια.

Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα λάθη
Η κομποστοποίηση στο σπίτι είναι μια διαδικασία που έχει να κάνει με τη συνήθεια και την ισορροπία. Αρχικά μπορεί να φαίνεται δύσκολο και περίπλοκο αλλά ‒όπως συμβαίνει με όλα τα πράγματα‒ με τον καιρό και τη συνήθεια η διαδικασία θα γίνει εξαιρετικά απλή.

Το πιο συνηθισμένο λάθος που κάνουν οι αρχάριοι είναι οι αναλογίες. Για να γίνει σωστά η κομποστοποίηση χρειάζεται να υπάρχει ισορροπία ανάμεσα στο καφέ και στο πράσινο χρώμα. Αν, ας πούμε, βάλουμε μόνο υπολείμματα τροφίμων, δεν θα διασπαστούν σωστά. Χρειάζεται να προσθέσουμε και κομμάτια από καφέ χαρτί και ξερά φύλλα ή κλαδιά.

Ο πιο εύκολος τρόπος για να πετύχουμε την ισορροπία είναι να βάζουμε στον κάδο σχεδόν τις ίδιες ποσότητες από τις δυο κατηγορίες. Στη συνέχεια, θα φροντίσουμε να ανακατεύουμε το κομπόστ μια δυο φορές την εβδομάδα με ένα μικρό φτυαράκι για να μειωθούν οι οσμές (που είναι σαφώς αισθητά λιγότερες από ό,τι στον κάδο των σκουπιδιών), ενώ αν δούμε ότι γίνεται πολύ ξηρό μπορούμε να ψεκάσουμε με λίγο νερό. Γενικότερα η κομποστοποίηση είναι μια φυσική διαδικασία που χρειάζεται μια μικρή φροντίδα.

Πόσο καιρό διαρκεί η κομποστοποίηση
Σε έναν προσεκτικά φτιαγμένο κάδο, η αποσύνθεση μπορεί να διαρκέσει από δύο έως τέσσερις μήνες. Ωστόσο υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που μπορεί να επηρεάσουν αυτή τη διαδικασία. Για παράδειγμα τα πολλά «καφέ» υπολείμματα θα διαλυθούν πολύ αργότερα, ενώ η χρονική διάρκεια θα εξαρτηθεί κι από τη δική μας φροντίδα. Όταν το κομπόστ θα είναι έτοιμο, δεν θα θυμίζει σε τίποτε σκουπίδια. Θα είναι μια άοσμη μάζα με βαθύ καφέ χρώμα. Αν ανοίξουμε τον κάδο και μυρίζει άσχημα ή έχει μέσα υπολείμματα σημαίνει ότι η διαδικασία δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη.

Τι μπορούμε να κάνουμε με το τελικό κομπόστ
Μόλις το κομπόστ είναι έτοιμο, σε πλήρη αποσύνθεση, μπορούμε να το απλώσουμε σαν λίπασμα στις γλάστρες της βεράντας και στα παρτέρια του κήπου. Θα δώσει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά στα φυτά και θα εμποδίσει την ανάπτυξη των διαφόρων ζιζανίων. Μπορούμε επίσης να το χρησιμοποιήσουμε στα φυτά εσωτερικού χώρου, ανακατεύοντας το με το συνηθισμένο χώμα και πολύ σύντομα να δούμε τα ευεργετικά του αποτελέσματα στα φυτά που φροντίζουμε.

Μια εναλλακτική πρόταση είναι το «ευεργετικό νερό κομπόστ». Για να το φτιάξουμε, απλώς θα μουλιάσουμε σε μια λεκάνη με νερό το τελικό κομπόστ (σε αναλογία 5 πρός 1), θα το αφήσουμε έξω 3-4 μέρες, θα το στραγγίξουμε καλά και θα βάλουμε το υγρό σε ένα απλό δοχείο με σπρέι για να ψεκάζουμε τα λουλούδια και τα φυτά της βεράντας και να τα δούμε να λάμπουν από υγεία και ομορφιά.

Καλή επιτυχία!

Δείτε επίσης:
Ανακυκλώνονται τα κουτιά της πίτσας;

Τέλος στα πλαστικά μιας χρήσης – Δείτε ποια προϊόντα αποσύρονται

Κομποστοποίηση φρούτων και λαχανικών από τις λαϊκές αγορές στο Δήμο Αθηναίων