Στη Βόρεια Ελλάδα συνηθίζουν να λένε πως «σαν την Χαλκιδική δεν έχει». Αλλά από ό,τι φαίνεται και σαν τις ταβέρνες της Χαλκιδικής δεν έχει. Κι αυτό το λέω γιατί τα στοιχεία που διαφοροποιούν αυτές που επιλέξαμε για την εκδρομή της Πρωτομαγιάς στα δυο πρώτα «πόδια» της, δεν επιτρέπουν να τις ξεχωρίσεις από ένα παραδοσιακό ελληνικό εστιατόριο. Να αναφέρω ως σημεία που δυσκολεύουν να τις ορίσει κανείς απλώς «ταβέρνες» τα λευκά τους τραπεζομάντιλα, τα κολωνάτα τους ποτήρια ή την προσεγμένη «τέχνη του τραπεζιού» τους; Ή ακόμα τα σωστά επιλεγμένα οινολόγιά τους, τις λαχταριστές τους κατσαρόλες και αλλού τις βαρυφορτωμένες ψαριέρες τους;

Μαρίνα, στη Νέα Ποτίδαια
Σε απόσταση ούτε εβδομήντα χιλιομέτρων από την πόλη της Θεσσαλονίκης, η Μαρίνα του Κώστα Κανακάρη αποτελεί προορισμό, όχι μόνο για τους Θεσσαλονικείς, αλλά και για όλους τους επισκέπτες της Χαλκιδικής που αγαπούν τη θαλασσινή κουζίνα. Η ταραμοσαλάτα της, το ξιδάτο της χταπόδι που σερβίρεται με παλαιωμένο ξίδι μαρουβά κι αρωματικά βότανα και τα ντόπια μύδια της, σαγανάκι ή αχνιστά, είναι μόνο μια εισαγωγή σε όσα μπορεί να βρει κανείς μια συνηθισμένη μέρα εδώ. Για αυτό φημολογείται εξάλλου πως οι «τακτικοί» συγκρατούν την όρεξη τους είτε για κάποια καραβιδομακαρονάδα (την φτιάχνουν με μπισκ γαρίδας και σάλτσα τομάτας) είτε για τον αγιορείτικο ταβά ροφού ή για κάποιο από τα λοιπά ψάρια·συναγρίδες, σφυρίδες, ροφούς, στείρες, που ψήνουν με μαεστρία, όσο μεγάλα κι αν είναι. Ο κατάλογος των κρασιών θα σας προσφέρει αρκετές επιλογές για να τα συνταιριάξετε, σύμφωνα με τα γούστα σας.
Ποτίδαια (μερικά μέτρα από την αρχαία διώρυγα και τα κάστρα), τηλ.2373041570

Η πλατεία της Ανθούλας, στην Κρυοπηγή
Αυτή είναι μια από τις λίγες διευθύνσεις που θα μοιραζόμουν, χωρίς δισταγμό, με όσους αναζητούν μια πιο παραδοσιακή εκδοχή της ντόπιας κουζίνας (Κασανδρινό κατσικάκι, μοσχαράκι γιουβέτσι). Σε αυτήν αναφέρεται εξάλλου και το όνομα που έδωσε στην ταβέρνα τους ο Γιώργος Κρήτος, υπενθυμίζοντάς μας τις νόστιμες μαγειριές της συζύγου του Ανθούλας και την ομορφιά της πλακόστρωτης πλατείας του χωριού, όπου κάθε απόγευμα, μετά τις 5 μ.μ. απλώνουν τα στρωμένα στα λευκά τραπέζια τους. Μάγειρας κι ο ίδιος, αλλά και άξιος ψήστης, προσελκύει και πολλούς κρεοφάγους που έρχονται επί τούτου, για να συνδυάσουν εκλεκτά κρασιά και κρέατα – μοσχαρίσια από φάρμα στο Χολομώντα και αιγοπρόβεια από τη Σιθωνία.
Παλιά πλατεία, Κρυοπηγή, τηλ. 2374053001

Τριζόνι, Κρυοπηγή
Κοντεύουν σαράντα χρόνια από τότε που ο Γιώργος, ο πατέρας του Αστέριου Σούσουρα, διάσημος ψαροντουφεκάς της περιοχής, αποφάσισε να μετατρέψει το σπίτι του σε ψαροταβέρνα για να ψήνει ο ίδιος τα ψάρια με τα οποία η θάλασσα του «ανταπέδιδε» τον έρωτά του για αυτήν. Με το πέρασμα του χρόνου κόλλησε κι ο γιός του την «τρέλα» του πατέρα και άρχισε να συμμετέχει ενεργά στη μαγειρική αξιοποίηση της κάθε του ψαριάς. Έτσι, όταν έφτασε πια η ώρα να αναλάβει ο Αστέριος την επιχείρηση του πατέρα του, γνώριζε ήδη σε βάθος τις εποχές και τα γευστικά χαρακτηριστικά κάθε είδους ψαριού. Ακολουθώντας τη λογική των παλιών ψαράδων, που στην εποχή μας ταυτίζεται με τη head to tail κατανάλωση των ψαριών, άρχισε να υιοθετεί διαφορετικές «κοπές» και νέα μαγειρικά τερτίπια που του επιτρέπουν να τα αναδεικνύει το μέγιστο, με ένα πιο σύγχρονο τρόπο.. Στην πάντα φορτωμένη καλούδια ψαριέρα του ανακαλύπτεις ψάρια και θαλασσινά, που κυριολεκτικά «μιλάνε» ως ωμά κι άλλα που αποζητάνε το άγγιγμα της θερμότητας που θα αποκαλύψει τη νοστιμιά και του τελευταίου λεπιού τους. Η έντεχνη προσέγγιση, ο διάκοσμος, το φροντισμένο σέρβις και μια αξιοπρεπέστατη λίστα κρασιών με δυσκολεύουν, για μια ακόμα φορά, να χαρακτηρίσω το Τριζόνι «ταβέρνα».
Παραλία Κρυοπηγής – Κασάνδρα, τηλ. 2374051945

Οινομαγειρείο η Μαριγούλα, Πολύγυρος
Η θέση της απέναντι από το Πρωτοδικείο και τα πενήντα και κάτι χρόνια λειτουργίας της ταβέρνας αυτής θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν από μόνα τους τη φήμη της. Αν ξεφυλλίσετε, βέβαια, τον κατάλογό της θα αντιληφθείτε πως ο όρος «οινομαγειρείο» δεν ανταποκρίνεται πια στη σημερινή μαγειρική της πραγματικότητα. Το μόνο που απόμεινε να θυμίζει το παρελθόν είναι τα κεφτεδάκια της μαμάς Μαριγούλας και τα ντολμαδάκια της. Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 που ο γιός, Σοφοκλής Γιατζόγλου, ανέλαβε τα ηνία της οικογενειακής επιχείρησης άλλαξε ρότα στην κουζίνα. Μείωσε αισθητά τα μαγειρευτά αποφασισμένος να κινηθεί πιο «δημιουργικά». Τελευταία μάλιστα με τη βοήθεια του νέου σεφ, Μπιλάλ Ντόκα, επέλεξε να εστιάσει κυρίως σε κοπές κρέατος και ωμά ψάρια, συνεχίζοντας να δίνει έμφαση στα τοπικά υλικά
και στο ποιοτικό κρασί. Οπότε μην εκπλαγείτε αν μετά από ένα σεβίτσε σφυρίδας με σάλτσα πορτοκαλιού και πίκλα φράουλας σας προτείνουν μια τάρτα με pâté από συκωτάκια πουλερικών, μαρμελάδα guanciale, καπνιστό χέλι και σος Mornay σελινόριζας. Οι καιροί αλλάζουν.
Κωνσταντινουπόλεως 7, Πολύγυρος, τηλ. 2371023171

Μπουκαδούρα, Ακτή Ελιάς
Όταν μετέτρεψε το παμπάλαιο, οικογενειακό τους αγροτόσπιτο σε ταβέρνα – την οποία ονόμασε «Μπουκαδούρα» εξ αιτίας του μπάτη που έρχεται συχνά, συνήθως τα απογεύματα, σαν μια δροσερή αύρα από τη θάλασσα – η Γιώτα Κουφαδάκη δεν είχε προφανώς φανταστεί πως μια μέρα θα αναγνωριζόταν ως κορυφαία μαγείρισσα ή ως θεματοφύλακας της παραδοσιακής κουζίνας της Χαλκιδικής. Κι όμως, εδώ, στη σκεπαστή της βεράντα, στην άκρη ενός βράχου, μπροστά στη θάλασσα, με τον Όλυμπο στο βάθος του ορίζοντα και με «σήμα κατατεθέν» ενα μοναχικό πεύκο, μπορείτε να δοκιμάσετε, άψογα μαγειρεμένα, διάφορα ελληνικά, παραδοσιακά και ντόπια φαγητά· ροφό ταβά μ’ αγιορείτικη συνταγή, κατσικάκι ψήμα με σπυρωτό αρωματικό ρύζι, άγρια μύδια Χαλκιδικής, μοσχαράκι κατσαρόλας με κολοκυθάκια και φυσικά την υπέροχη σουσαμόπιτα της περιοχής. Θα σας την σας σερβίρουν με μερικά από τα δεκάδες λικέρ που φτιάχνει η ίδια η κυρία Κουφαδάκη. Η απαράμιλλη κι αυθεντικά ελληνική γεύση των φαγητών της και η αίσθηση ότι συμμετείχατε σε ένα οικογενειακό γεύμα, που μαγειρεύτηκε με μεράκι και μαστοριά και σερβιρίστηκε με φιλόξενη διάθεση δεν αποτιμώνται με χρήματα, όμως. Οι περισσότεροι της φιλούν τα χέρια φεύγοντας.
Ακτή Ελιάς, Σιθωνία, Τηλ.694 454 7239